การแสดงความเคารพ

การแสดงความเคารพ คือ การแสดงความตระหนักrealize, become aware ofในคุณความดีของสิ่งที่เราเคารพด้วยใจจริงให้ปรากฏbe evidentชัดแก่บุคคลpeopleทั่วไป ด้วยการแสดงออกทางกาย วาจาspeech, verbal มีอยู่หลายวิธี เช่นหลีกavoid, step asideทางให้ ลุกขึ้นยืนต้อนรับ การให้ที่นั่งแก่ท่าน การประนมมือbring hands together in respectเวลาพูดกับท่าน การกราบ การไหว้ การขออนุญาตก่อนทำกิจerrand, workต่าง ๆ การวันทยาวุธpresent arms e.g., soldierวัน-ทะ-ยา-วุธ การวันทยาหัตถ์military saluteวัน-ทะ-ยา-หัตถ์ การยิงสลุต การลดธง ฯลฯ

การแสดงความเคารพที่ถูกต้องตามหลักธรรมBuddhist doctrine หมายถึง การแสดงออกเพราะตระหนักในคุณความดีของสิ่งที่เคารพด้วยใจจริง นักเรียนที่คำนับperform obeisance, bow, incline headครูเพราะเกรงว่าถ้าไม่ทำจะถูกตัดคะแนน ความประพฤติconduct, behaviorทหารที่ทำวันทยาหัตถ์ผู้บังคับบัญชาcommander, superior officerเพราะเกรงว่าไม่ทำจะถูกลงโทษ อย่างนี้ไม่จัดว่าเป็นความเคารพ เป็นแต่เพียงวินัยdutyอย่างหนึ่งเท่านั้น

ข้อเตือนใจobservations, reminders

ดังได้กล่าวแล้วว่าas previously mentioned ความเคารพคือ การตระหนักในความดีของคนอื่นและสิ่งอื่น ซึ่งผู้ดีที่จะตระหนักในความดีของคนอื่นสิ่งอื่นได้ จะต้องมีคุณสมบัติอย่างหนึ่งเป็นทุนassetอยู่ในใจก่อน คือ มีปัญญาwisdom ความรู้จักผิดชอบชั่วดีknow right and wrongพอสมควรreasonably, appropriately

และเมื่อเราแสดงความเคารพออกไปแล้ว อีกฝ่ายหนึ่งก็จะรู้ทันทีว่า “อ้อ คนนี้เขามีคุณธรรมvirtue, goodnessคุณ-ณะ-ธรรมสูง มีความเคารพและมีแววปัญญาgleam of wisdom” เขาก็เกิดความตระหนักในความดีของเราและแสดงกิริยาmake, doเคารพต่อเราที่เรียกว่ารับเคารพto receive respect

แต่ถ้าผู้ใด เมื่อมีคนมาแสดงความเคารพแล้ว เฉยเสียไม่แสดงunwilling to expressความเคารพตอบ ผู้นั้นจัดเป็นคนน่าตำหนิworthy of rebuke, censureอย่างยิ่ง เพราะการเฉยเสียgrudgingnessนั้นเท่ากับบอกให้ชาวโลกรู้ว่า “ตัวข้านี้this underling แสนvery muchจะโง่เง่าfoolishหามีปัญญาพอที่จะเห็นคุณความดีในตัวท่านไม่” เท่านั้นเอง

คนที่ไม่อยากแสดงความเคารพคนอื่น หรือเมินเฉยdisdain toต่อการความเคารพตอบ มักเป็นเพราะเข้าใจว่าการแสดงกิริยาเคารพออกมานั้นเป็นการลดสง่าราศีdignity, statureของตน แล้วเอาไปเพิ่มให้แก่คนอื่น เลยเกิดเสียดายเกรงว่าตัวเองจะไม่โต หรือเกรงว่าคนอื่นจะไม่รู้ว่าตัวโต ซึ่งเป็นการคิดผิดอย่างยิ่ง

อานิสงส์result of meritอา-นิ-สงส์การมีความเคารพ

๑. ทำให้เป็นคนน่ารัก น่าเอ็นดู น่าเกรงใจ

๒. ทำให้ได้รับความสุขภาพ สบายใจ

๓. ทำให้ผิวพรรณผ่องใสbright and fine complexion

๔. ทำให้ไม่มีความเดือดร้อนirritated, vexed ไม่มีเวร ไม่มีภัย

๕. ทำให้สามารถถ่ายทอดtransmit, relay, pass onความดีจากผู้อื่นได้ง่าย

๖. ทำให้ผู้อื่นอยากช่วยเหลือเพิ่มเติมคุณความดีให้

๗. ทำให้สติดีขึ้นraise your awareness เป็นคนไม่ประมาทcareless, reckless, imprudent

๘. ทำให้เป็นคนมีปัญญาละเอียดอ่อนsubtle, nuanced รู้จริง และทำให้จริง

๙. ทำให้เกิดในตระกูลสูงไปทุกภพทุกชาติevery birth, every incarnation

๑๐. ทำให้บรรลุมรรคผลachieve one’s goal on the path of righteousnessบรร-ลุ-มรรค-ผลนิพพานenlighten­ment, Nirvanaโดยง่าย